Bạn đã bao giờ thắc mắc doanh nghiệp nên áp dụng phương pháp khấu trừ hay trực tiếp chưa? Nếu không hiểu rõ nguyên tắc tính thuế, có thể làm sai, dẫn đến mất quyền khấu trừ thuế GTGT hoặc bị truy thu. Hôm nay cùng nhau tìm hiểu chi tiết nhé!
1. Thuế GTGT và các phương pháp tính thuế
Thuế giá trị gia tăng (GTGT) là thuế gián thu, đánh vào giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ tại mỗi giai đoạn của chuỗi cung ứng.
Hiện nay, có 02 phương pháp tính thuế GTGT chính:
Phương pháp khấu trừ – Áp dụng với doanh nghiệp lớn, có hóa đơn đầu vào hợp lệ.
Phương pháp trực tiếp – Áp dụng với hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ, không có đủ điều kiện để khấu trừ.
Hiện nay, có 02 phương pháp tính thuế GTGT chính:
Phương pháp khấu trừ – Áp dụng với doanh nghiệp lớn, có hóa đơn đầu vào hợp lệ. Phương pháp trực tiếp – Áp dụng với hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ, không có đủ điều kiện để khấu trừ.2. Phương pháp khấu trừ thuế GTGT
Nguyên tắc: Thuế GTGT phải nộp = Thuế GTGT đầu ra – Thuế GTGT đầu vào được khấu trừ Doanh nghiệp được khấu trừ thuế GTGT đầu vào nếu có hóa đơn hợp lệ.Điều kiện áp dụng:
- Doanh nghiệp có doanh thu trên 50 tỷ đồng/năm hoặc tự nguyện đăng ký phương pháp khấu trừ.
- Có hóa đơn GTGT hợp lệ khi mua hàng.
- Hàng hóa, dịch vụ phải phục vụ hoạt động kinh doanh chịu thuế GTGT.
- Doanh nghiệp A bán hàng, xuất hóa đơn GTGT với thuế đầu ra là 200 triệu.
- Trong kỳ, doanh nghiệp có hóa đơn mua vào hợp lệ với thuế GTGT đầu vào 150 triệu.
- Thuế GTGT phải nộp = 200 triệu – 150 triệu = 50 triệu đồng.
3. Phương pháp trực tiếp trên doanh thu
Nguyên tắc: Thuế GTGT phải nộp = Doanh thu × Tỷ lệ thuế GTGT trực tiếp Doanh nghiệp không được khấu trừ thuế đầu vào, thuế tính trực tiếp trên doanh thu.Đối tượng áp dụng:
- Hộ kinh doanh cá thể, doanh nghiệp nhỏ có doanh thu dưới 50 tỷ đồng/năm.
- Doanh nghiệp không đủ điều kiện xuất hóa đơn GTGT.
- Hoạt động mua bán vàng bạc, ngoại tệ.
| Ngành nghề | Tỷ lệ thuế GTGT |
|---|---|
| Phân phối, cung cấp hàng hóa | 1% |
| Dịch vụ, xây dựng không bao thầu NVL | 5% |
| Sản xuất, vận tải, dịch vụ gắn với hàng hóa | 3% |
| Hoạt động khác | 2% |
Ví dụ cách tính:
- Hộ kinh doanh B có doanh thu 500 triệu/năm, hoạt động thuộc nhóm dịch vụ.
- Thuế GTGT phải nộp = 500 triệu × 5% = 25 triệu đồng.
4. So sánh hai phương pháp tính thuế GTGT
| Tiêu chí | Phương pháp khấu trừ | Phương pháp trực tiếp |
|---|---|---|
| Đối tượng áp dụng | DN lớn, có hóa đơn GTGT | DN nhỏ, hộ kinh doanh |
| Công thức tính | Thuế GTGT đầu ra - Thuế GTGT đầu vào | Doanh thu × Tỷ lệ thuế |
| Được khấu trừ thuế đầu vào không? | Có | Không |
| Cách kê khai | Khai theo hóa đơn GTGT | Khai theo doanh thu |
5. Lưu ý quan trọng khi tính thuế GTGT
Doanh nghiệp cần kiểm tra điều kiện áp dụng đúng phương pháp thuế. Nếu nộp thuế theo phương pháp khấu trừ, phải có hóa đơn hợp lệ để được khấu trừ thuế đầu vào. Hộ kinh doanh có thể bị ấn định thuế nếu không kê khai minh bạch doanh thu.